Het onderzoeksschip Fugro Pioneer wordt een testschip voor verschillende toepassingen van methanol als groene brandstof. Het is de eerste stap in het plan van Fugro om een emissievrije vloot in de vaart te brengen.
Dat betekent niet alleen dat 14 van de 26 eigen schepen een retrofit zullen ondergaan, maar dat ook ingehuurde schepen groen moeten kunnen varen. De 12 schepen die niet bij het project zijn betrokken zullen tegen 2035 zijn vervangen door nieuwbouwschepen, waaronder diverse onbemande, die dan ook zullen zijn voorzien van klimaatneutrale methanol-aandrijving.
Het project is onderdeel van een uitgebreid onderzoek naar vergroening van schepen, waarbij onder leiding van Fugro 22 bedrijven het consortium Menens (Methanol als Energiestap Naar Emissieloze Nederlandse Scheepvaart) hebben gevormd. De Rijksoverheid steunt het onderzoek met een subsidie van 23,4 miljoen euro. De bedrijven steken zelf 14,6 miljoen in het project, zodat er in totaal 38 miljoen euro beschikbaar is. Het meeste daarvan wordt benut voor wetenschappelijk onderzoek. Verder worden methanol-systemen ingebouwd in totaal drie schepen van partners binnen het consortium.
De ruim 50 meter lange dieselelektrisch aangedreven Fugro Pioneer, gebouwd in 2014, beschikt over vier Caterpillar C18 generatorsets van 340 kW elk. Daarvan zal er een worden omgebouwd om dual fuel te kunnen varen, een tweede wordt vervangen door een Scania-set die volledig op methanol gaat draaien.
Peter Toxopeus, senior engineering superintendent bij Fugro: ‘Er is uitgebreid gekeken naar diverse alternatieven voor de overstap naar emissievrij varen en wij zijn ervan overtuigd dat methanol, vooral bij een retrofit, het beste alternatief is voor de specifieke toepassing van Fugro. Bij waterstof en ammonia zijn veel ingrijpender maatregelen nodig om de brandstof aan boord te kunnen bergen. Zo zou dat voor de Fugro Pioneer betekenen dat ruimte moet worden gevonden voor een 50 meter lange waterstoftank. Dat past op dit schip niet. Het heeft echter wel ruimte over voor ongekoelde geïntegreerde brandstoftanks waarin de methanol kan worden opgeslagen. De Fugro Pioneer is bij uitstek geschikt omdat het schip onder normale omstandigheden voldoende vermogen haalt uit twee van de vier generatorsets. Het kan de reguliere werkzaamheden dus blijven uitvoeren met twee dieselgeneratoren tijdens de testperiode van de op methanol draaiende motoren.’
De toepassing van methanol in een verbrandingsmotor draagt overigens wel bij aan het behalen van de klimaatdoelen, maar is niet emissievrij . Bij de verbranding ervan komt wel degelijk CO2 vrij. Methanol kan echter wel worden geproduceerd uit hernieuwbare biologische grondstoffen en zelfs uit CO2, zodat per saldo bij de verbranding geen nieuwe CO2 aan de atmosfeer wordt toegevoegd. Fugro ziet methanol dan ook als belangrijke scheepsbrandstof voor de toekomst. De productiekosten zullen de komende jaren naar verwachting zover dalen dat de prijs aan de pomp vergelijkbaar is met die van gasolie.
Volgens Toxopeus is de keuze voor methanol ook gemaakt omdat sprake is van een bewezen techniek. Bij het Fugro-project is het Zweedse bedrijf Scandinaos betrokken. Dit bedrijf voerde in 2013-2015 al een methanol retrofit uit voor de ferry Stena Germanica en is momenteel betrokken bij de motorisering van het Duitse onderzoeksschip Utjjörk II, dat op de Fassmer-werf wordt gebouwd. Dit schip wordt het eerste Duitse zeeschip dat op methanol gaat varen. In Nederland is Scandinaos betrokken bij het project Vessel Train van NMT.
Overigens presenteerde Scandinaos in 2018 op de beurs SMM in Hamburg een gemodificeerde Scania D13 dieselmotor. Ook de generatorset die op de Fugro Pioneer wordt vervangen is een Scania. Toxopeus: ‘De Scania is klaar om gekocht en geplaatst te worden. De aanpassing van de C18 voor dual fuel toepassing vergt meer onderzoek en dus tijd. De retrofit staat gepland voor het eerste kwartaal van 2023. We werken bij de ontwikkeling van de dual fuel-installatie samen met kennisinstituten Marin, TNO, TU-Delft en Bureau Veritas.’
De werkzaamheden voor de retrofit zullen een aantal weken duren waarna een testperiode van twee jaar begint. Waar de ombouwwerkzaamheden worden uitgevoerd is nog niet bekend. Onder de 22 partners binnen het consortium vallen diverse grote werven zoals Thecla Bodewes, Damen Shipyards en Royal IHC. Voor de testperiode heeft de Fugro Pioneer meer dan voldoende aan de circa 305 kubieke meter bunkertanks die het heeft om op te delen voor diesel en methanol.
Toxopeus: ‘De energiedichtheid van methanol is 0,43 van die van diesel. Dat geldt ook voor massa en volume. Afhankelijk van de opgedane ervaringen in de testperiode zal bepaald worden hoe voor volgende schepen de tankruimte geconverteerd moet of kan worden.’ Hij benadrukt dat het schip ook in die situatie voor lange oversteken voldoende bunkercapaciteit heeft.
Onbeperkt lezen? Sluit nu een abonnement af
De stikstofcrisis is een bedreiging voor de verschuiving van transport van weg naar water.
Nieuwsblad Transport is de krant voor professionals actief in transport en logistiek en is een uitgave van ProMedia Group